Zwykli-niezwykli. Ludzie niepodległości Świecia

Kategoria: Spotkania z Historią

Opublikowano: czwartek, 15, listopad 2018 14:38

Jagoda

Odsłony: 128

100-lecie odzyskania niepodległości stało się dobra okazją by przywołać sylwetki tych Świecian, którzy nie byli najważniejszymi postaciami polskiej niepodległości, jednak również położyli dla niej swoje zasługi, bez których ten proces nie mógłby się dokonać. Listopadowe ‘Spotkanie z Historią’ skupiło się na dwóch rodzinach, Domachowskich i Janiszewskich, których losy wzajemnie się przenikały na przestrzeni świeckich dziejów.

Franciszek Domachowski (ur. 11.07.1887 - zm. 9.10.1939) był drukarzem i wydawcą, członkiem Rady Miejskiej Świecia, Towarzystwa Gimnastycznego ‘Sokół’, Towarzystwa Przemysłowców i innych organizacji społeczno-politycznych. Z jego oficyny wydawniczej wychodził m. in. ‘Głos Świecki’, popularna gazeta miasta i regionu. Zamordowany podczas publicznej egzekucji przy ul. Polnej. Ekshumowany w 1945 r. spoczywa w zbiorowej mogile na cmentarzu przy ul. Sienkiewicza.

Synem Franciszka Domachowskiego był Franciszek Witold Domachowski (1917 - 2008), który brał czynny udział w kampanii wrześniowej 1939 r., był więźniem niemieckich obozów koncentracyjnych, po wyzwoleniu w 1945 r. powrócił do Świecia, gdzie odnalazł i zidentyfikował zwłoki ojca, podjął pracę urzędnika w Starostwie, odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Bernard Janiszewski (ur. 1887 - zm. 1981) był oficerem Wojska Polskiego, działaczem społecznym, politycznym, pracownikiem Kasy Chorych w Świeciu, więźniem hitlerowskich obozów, fundatorem i pomysłodawcą pomnika Matki Boskiej przy skrzyżowaniu ulic Wojska Polskiego i Laskowickiej upamiętniającego mieszkańców miasta zamordowanych w czasie II wojny światowej, a także będącego wotum wdzięczności za ocalenie.

Bernard Janiszewski wraz z Witoldem Domachowskim po wojnie działali wspólnie na rzecz odnalezienia i upamiętnienia miejsca masowego mordu w Mniszku oraz przyczynili się do ekshumacji pomordowanych przy ul. Polnej w Świeciu mieszkańców miasta. Ich losy splotły się jeszcze bardziej, kiedy Witold Domachowski poślubił Helenę Janiszewską, córkę Bernarda, który został teściem Witolda.

Podczas spotkania mogliśmy posłuchać wspomnień Bernarda Janiszewskiego w postaci zapisu audio, z okresu bezpośrednio po zakończeniu wojny, z poszukiwania miejsc pomordowanych Polaków, co było jego obietnicą z obozu.

Gościem spotkania był syn Witolda Domachowskiego, Andrzej Domachowski.

Warto także wspomnieć, że obecni złożyli hołd zmarłemu niedawno tragicznie Zbysławowi Budzyńskiemu, świeckiemu przewodnikowi, prezesowiOddziału Koła Przewodników PTTK w Świeciu, niezapomnianemu działaczowi społecznemu i nieocenionemu animatorowi kultury.

Oprac. Michał Brdak

Zapraszamy na Spotkanie z Historią 8 listopada o godz. 17:00

Kategoria: Spotkania z Historią

Opublikowano: środa, 31, październik 2018 14:56

Jagoda

Odsłony: 114