13 maja w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Świeciu odbyła promocja książki „Zbrodnia pomorska 1939. Dokumentacja terroru niemieckiego”, wydanej przez Instytut Pamięci Narodowej.
Gośćmi spotkania byli redaktorzy tomu: dr hab. Monika Tomkiewicz, dr Izabela Mazanowska i dr Tomasz Ceran. Podczas spotkania zaprezentowano pierwszy tom serii dokumentującej terror niemiecki na Pomorzu w 1939 roku, tuż po wybuchu II wojny światowej. Książka oparta została na szerokim materiale źródłowym: dokumentach, relacjach świadków oraz aktach archiwalnych. Prelegenci przedstawili kulisy powstawania publikacji oraz najnowsze ustalenia dotyczące niemieckich zbrodni na terenie Pomorza, ze szczególnym uwzględnieniem powiatu świeckiego. Dr Tomasz Ceran podkreślił, że temat „Zbrodni pomorskiej 1939” wciąż pozostaje przedmiotem badań. Przedstawił on także genezę wprowadzenia tego pojęcia oraz jego znaczenie w badaniach nad niemieckimi zbrodniami wojennymi. Wskazał, że Pomorze było miejscem wyjątkowo brutalnych działań – szacuje się, że zginęło tam od 16 do 30 tysięcy osób. Dr Izabela Mazanowska skupiła się na wydarzeniach na terenie powiatu świeckiego. Jak wspomniała, 3 września 1939 roku wojska niemieckie wkroczyły do Świecia. Pierwsze ofiary cywilne w powiecie świeckim zginęły z rąk żołnierzy Wermachtu, a masowe aresztowania mieszkańców Świecia rozpoczęły się tuż po objęciu urzędu burmistrza przez Fryderyka Kuchenbeckera, około 11 września. W październiku 1939 roku na cmentarzu żydowskim przy ulicy Polnej w Świeciu dokonano pierwszej masowej zbrodni, gdzie Niemcy zamordowali 83 osoby, której przyglądało się 200–300 żołnierzy Wehrmachtu. Omówiono także zbrodnie w Mniszku i Grupie – dwóch największych miejscach kaźni w powiecie świeckim. Wspomniano o masowych egzekucjach pacjentów szpitala psychiatrycznego w Świeciu, których Niemcy wywozili autobusami. W 1944 roku dokonano zatarcia śladów zbrodni poprzez spalenie szczątków ofiar. Przywołano również postać dr. Józefa Bednarza, dyrektora Pomorskiego Krajowego Zakładu Psychiatrycznego w Świeciu, który mimo ostrzeżeń nie opuścił pacjentów i zginął wraz z nimi, stąd nazywany często „Pomorskim Korczakiem”. Uczestnicy spotkania nie tylko słuchali prelekcji z dużym zainteresowaniem, ale także dzielili się swoją wiedzą na temat pierwszych mordów na terenie naszego miasta. W trakcie spotkania była również możliwość zakupu publikacji.
„Zbrodnia pomorska 1939. Dokumentacja terroru niemieckiego” jest ważną pozycją, ukazującą ogromną skalę ludobójstwa nie tylko na terenie powiatu świeckiego, z którą można zapoznać się w naszej bibliotece.
